 |
| سردار شهید خلق موسی خیابانی |
قسمت پنجم: انطباق، جوهر تکامل... تا کنون جریان تکامل را به‌طور کلی تصویر کردیم. اکنون می‌خواهیم ببینیم جوهر و مضمون تکامل چیست؟ همان‌طور که در دنیای عینی، تغییر و تحولات یک پدیده مشخص، چیزی جز ظهور و بروز ماهیت آن از حالت کمون و پنهان، به‌صورت ظاهر و آشکار نمی‌باشد. در مورد جریان تکامل هم با چنین مسأله‌ای روبه‌رو هستیم. یعنی چه عنصری است که در حقیقت از طریق اشکال و صور متنوع، از حالت کمون و پنهان به‌صورت ظاهر و آشکار در می‌آید. در این جا نمی‌خواهم وارد توضیحات ریز و مفصل بشوم. به‌طور کلی جوهر یا مضمون تکامل چیزی جز انطباق یا وحدت نیست. در اینجا منظور از انطباق و وحدت سازش با شرایط و با محیط نمی‌باشد. بلکه دقیقاً مضمونی متضاد و مقابل آن، یعنی مرادف با تسلط و رهایی دارد. درست به همین علت است که تکامل را این‌گونه تعریف کرده‌اند: «سیر مداوم از قلمرو ضرورت به قلمرو آزادی». یعنی از ضرورت‌ها، از جبرها کنده شدن. رها شدن از جبرهای حاکم بر دنیای مادی و پیوند خوردن با مطلق هستی.
برای روشن‌تر شدن مسأله توضیحات بیشتری می‌دهم. این ویژگی تکامل، یعنی آداپتاسیون و تطبیق، در مرحله تکامل زیستی به خوبی بارز می‌شود. همان‌طور که خودتان نیز در کتب طبیعی (بخش مربوط به تکامل) مشاهده کرده‌اید، معیار و ملاک را در این مرحله تطبیق و آداپتاسیون تعریف کرده‌اند. قانون انتخاب طبیعی یا انتخاب اصلح، در حقیقت بیانی دیگر از همین مسأله است. موجودات زنده را در نظر بگیرید: مشاهده می‌کنیم که دقیقاً در رابطه با شرایط متحول و پیچیده شونده بیرونی، تنها موجوداتی توان رویارویی و ایستادگی دارند، که بتوانند بر شرایط مسلط شوند؛ نه موجوداتی که تن به سازش با محیط و با شرایط بدهند. برای نمونه: دایناسورها که موجوداتی بسیار بزرگ بودند، ولی به علت این‌که خونسرد بودند و دستگاه تنظیم حرارت نداشتند، با سرد شدن هوا و آغاز عصر یخبندان، از بین رفتند.
ادامه .....
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر